รู้หรือไม่…
ในสังคมจีนยุคโบราณ นักวิชาการไม่เพียงบันทึกเรื่องราวของจักรพรรดิ นักปราชญ์ แม่ทัพ ขุนศึกแล้ว ยังมี
การบันทึกชีวประวัติของนักฆ่าไว้ในหนังสือบันทึกประวัติศาสตร์ด้วย
“ชีวประวัตินักฆ่า” (刺客列傳) เป็นเนื้อหาหมวดหนึ่งที่บันทึกไว้ในหนังสือ ‘บันทึกประวัติศาสตร์สื่อจี้’ (史記) เรียบเรียงโดยซือหม่าเชียน (司馬遷 145 ปีก่อนคริสต์ศักราช – ไม่ชัดเจน) ขุนนางสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันตก (202 ปีก่อนคริสต์ศักราช – ค.ศ. 25) ผู้เลื่องชื่อว่าเป็นนักบันทึกประวัติศาสตร์ในรูปแบบชีวประวัติ (紀傳體史書) เล่มแรกของจีน
หมวด “ชีวประวัตินักฆ่า” มีมากกว่า 5,000 ตัวอักษร ซึ่งเล่าถึงชีวประวัตินักฆ่าห้าราย ได้แก่
เฉาโม่ (曹沫)
เฉาโม่ (曹沫) แม่ทัพชาวรัฐหลู่ เลื่องชื่อเป็นคนกล้าหาญและแข็งแกร่ง เคยถือกริชจี้ฉีหวนกง (齊桓公) เจ้าผู้ครองแคว้นฉีเป็นตัวประกันจนทางรัฐฉีต้องคืนที่ดินกลับสู่รัฐหลู่โดยจำยอม
จวนจู (專諸)
จวนจู (專諸 ไม่ชัดเจน – 515 ปีก่อนคริสต์ศักราช) เดิมมีอาชีพเป็นคนฆ่าสัตว์ในรัฐอู๋ เลื่องชื่อว่าเป็นบุคคลกตัญญูต่อมารดามาก เขาลงมือสังหารอ๋องเหลียวแห่งรัฐอู๋ (吳王僚) จนอ๋องเหลียวสิ้นพระชนม์ทันที เป็นผลให้องค์ชายกวง (公子光) ขึ้นปกครองแคว้นอู๋ จวนจูซ่อนกริชไว้ในท้องของปลา ฉวยโอกาสถวายอาหารแล้วลงมือสังหารทันที ส่วนจวนจูก็ถูกทหารองครักษ์รุมทำร้ายจนเสียชีวิต ทิ้งตำนาน “มีดไส้ปลา” (魚腸劍) ไว้ในหน้าประวัติศาสตร์จีน ซึ่งเป็นอาวุธที่ปรากฏในนิยายกำลังภายในจีนยุคหลัง
อวี้รั่ง (豫讓)
อวี้รั่ง (豫讓 ไม่ชัดเจน – 453 ปีก่อนคริสต์ศักราช) ชาวรัฐจิ้น ผู้ลอบสังหารจ้าวเซียงจือ (趙襄子) ผู้นำตระกูลจ้าวหลายครั้งแต่ไม่สำเร็จ สุดท้ายถูกจับกุมตัวไว้ได้ เมื่อรู้ว่าตนหนีไม่รอดแล้ว อวี้รั่งจึงขอร้องให้จ้าวเซียงจือมอบเสื้อผ้าให้เขา แล้วใช้ดาบฟันเสื้อเพื่อเป็นพิธี ถือว่าได้สังหารจ้าวเซียงจือและล้างแค้นให้จื้อโป๋ (智伯) เจ้านายตระกูลจื้อได้สำเร็จ จ้าวเซียงจือได้ยินเช่นนี้แล้วก็ถอดอาภรณ์ของตนแล้วยื่นให้ อวี้รั่งใช้ดาบฟันเสื้อผ้าถึง 3 ครั้ง หลังจากนั้นก็ฆ่าตัวตายตามจื้อโป๋นายเก่าซึ่งเคยชื่นชอบและให้อวี้รั่งอยู่ในตำแหน่งสำคัญ จึงเป็นที่มาของสำนวนโด่งดังที่ว่า “นักรบยอมตายได้เพื่อเพื่อนที่รู้ใจ” (士為知己者死)
เนี่ยเจิ้ง (聶政)
เนี่ยเจิ้ง (聶政 ไม่ชัดเจน – 397 ปีก่อนคริสต์ศักราช) นักรบชาวรัฐฉี (齊) เป็นผู้อาสาช่วยฆ่าคู่อริของหยานจ้งจื่อ (嚴仲子) ขุนนางรัฐหาน (韓) เพื่อตอบแทนบุญคุณที่ให้ความช่วยเหลือในการจัดงานศพของมารดา หลังจากเสร็จสิ้นภารกิจการสังหาร เพื่อไม่ให้ผู้คนจำหน้าเขาได้แล้วสืบสาวไปถึงพี่สาว เนี่ยเจิ้งจึงตัดสินใจทำลายโฉมหน้าของตนโดยใช้กระบี่ และควักลูกตาออกจากเบ้า สุดท้ายฆ่าตัวตายด้วยการควักลำไส้ออกมาจนสิ้นลมหายใจ
—– เรื่องราวนักฆ่าเนี่ยเจิ้งที่เล่าลือกันมามีอยู่สองเวอร์ชั่น ทั้งสองฉบับกล่าวตรงกันว่ามีปฏิบัติการลอบสังหารเป็นไปตามคำขอของหยานจ้งจื่อ แตกต่างกันตรงที่ระบุตัวบุคคลผู้ถูกสังหารไม่เหมือนกัน ซือหม่าเชียนระบุไว้ในหนังสือเรื่องบันทึกประวัติศาสตร์สื่อจี้ว่า เนี่ยเจิ้งสังหารเสียเหล่ย (俠累) มหาเสนาบดีแห่งรัฐหาน ส่วนในสารานุกรมไท่ผิงอวี่หลั่น 《太平御覽》ระบุว่า เนี่ยเจิ้งสังหารอ๋องหาน (韓王) เจ้าผู้ครองรัฐหาน
จิงเคอ (荊軻)
จิงเคอ (荊軻 ไม่ชัดเจน – 227 ปีก่อนคริสต์ศักราช) ชาวรัฐเว่ย (魏國) ผู้ลอบสังหารจิ๋นซีฮ่องเต้ (秦始皇帝) เพื่อทวงคืนความยุติธรรมให้แก่มาตุภูมิและตอบแทนบุญคุณของพระโอรสจีตัน (姬丹) สหายผู้รู้ใจ ถึงแม้จะคว้าน้ำเหลวจนต้องจบชีวิตจากการถูกทหารองครักษ์ของจิ๋นซีฮ่องเต้รุมทำร้ายร่างกาย ทว่าด้วยจิตวิญญาณของวีรบุรุษนามว่า จิงเคอกลับได้รับการกล่าวขวัญมาเนิ่นนานหลายพันปี
—-จากชีวประวัติตัวอย่างบุคคลนักฆ่า ที่ต้องใช้ชีวิตท่ามกลางความสับสนวุ่นวายของสังคมที่เต็มไปด้วยความขัดแย้ง สะท้อนถึงภูมิหลังทางประวัติศาสตร์จีนในสมัยชุนชิว-จั้นกั๋ว (春秋戰國 770-221 ปีก่อนคริสต์ศักราช) ซึ่งเจ้าผู้ครองนครรัฐต่างๆ เปิดศึกแย่งชิงอำนาจกันอย่างดุเดือดเพื่อก้าวสู่ตำแหน่งผู้นำจงหยวน (中原霸主) และเหล่าขุนนางทั้งหลายในแต่ละรัฐก็ต่างแบ่งฝักแบ่งฝ่ายแก่งแย่งชิงอำนาจกัน ทำให้สงครามเกิดการต่อสู้อย่างไม่หยุดหย่อน เป็นมูลเหตุให้อาชีพนักฆ่าถือกำเนิดขึ้น