เมืองโบราณหลายแห่งในประเทศจีน ล้วนมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์เป็นอย่างมาก ท่องแดนมังกรบทนี้จะพาไปท่องเมืองโบราณเฉียนถง เมืองหนิงโป อันเป็นแหล่งวัฒนธรรมที่มีชีวิตของจีน
เมืองโบราณเฉียนถง : แหล่งวัฒนธรรมที่มีชีวิต
—–เมืองเฉียนถง (前童古镇) ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของอำเภอหนิงไห่ (寧海) มณฑลเจ้อเจียง (浙江) มีพื้นที่ประมาณ 68 ตร.กม. มีประชากรทั้งหมดราว 26,000 คน สถานที่แห่งนี้ถือได้ว่าโดดเด่นทั้งทางด้านประวัติศาสตร์อันยาวนาน วัฒนธรรมที่หลากหลายและทัศนียภาพอันงดงาม จนได้รับการยกย่องให้เป็นเมืองโบราณทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งมณฑลเจ้อเจียง
เมืองเฉียนถง
—–ตัวเมืองเฉียนถงเริ่มสร้างขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1233 ตรงกับศักราชเส้าติ้ง (紹定 ค.ศ. 1228-1233) ในสมัยราชวงศ์ซ่งใต้ (南宋 ค.ศ. 1127-1279) นับถึงปัจจุบันนี้รวมแล้วมีอายุยาวนานกว่า 770 ปี ที่นี่เป็นแหล่งพำนักถาวรของคนตระกูลถง (童) อันเก่าแก่ ดังนั้นภายในหมู่บ้านจึงมีสถานที่น่าสนใจซึ่งเกี่ยวข้องกับตระกูลถงมากมาย อาทิ เรือนสวดมนต์หมิงจิงถัง (明經堂), ศาลบรรพบุรุษสกุลถง (童氏宗祠), พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน (民俗博物館), วัดหุ้ยหมิน (惠民寺) เป็นต้น
—–เมืองเฉียนถงตั้งอยู่บนที่ราบท่ามกลางเทือกเขาอันงดงาม มีลำธาร 2 สาย ไหลลัดเลาะลงมาจากหุบเขาทางฝั่งตะวันตก ผ่านหมู่บ้านที่เต็มไปด้วยกลิ่นอายแห่งอารยธรรมโบราณ สัมผัสได้จากมรดกทางสถาปัตยกรรมอันเก่าแก่แต่ยังดูมีชีวิตชีวา โดยเฉพาะเอกลักษณ์สำคัญคือ “ ทุกบ้านมีคานแกะสลัก ทุกเรือนมีลำธารธรรมชาติ” (家家有雕樑,戶戶有活水) ซึ่งบรรพบุรุษตระกูลถงได้ใช้ภูมิปัญญาทางสถาปัตย์สรรค์สร้างแนวลำธารจากหุบเขาฝั่งตะวันตกไปยังฝั่งตะวันออก โดยไหลลัดเลาะผ่านหน้าบ้านแต่ละหลังได้อย่างงดงามลงตัว
ทุกเรือนมีลำธารธรรมชาติ
—–ที่น่าสังเกตอีกประการคือ การปลูกสร้างบ้านเรือนในเฉียนถงนั้นมีรูปแบบผังเมืองคล้ายกับอักษรจีน 回 (อ่านว่า หุย แปลว่า หวนกลับ) ซึ่งรูปทรงคล้ายยันต์ 8 ทิศ ด้วยเหตุนี้ เฉียนถงจึงมีทัศนียภาพที่สวยงามและเข้มขลังอย่างน่าอัศจรรย์ สอดคล้องกับคำกลอนประจำถิ่นที่ว่า “ สายธารไหลผ่านยันต์ 8 ทิศ ใกล้ชิดยินเสียงธารา น้ำใสไหลรินเรื่อยมา ผ่านทุกชายคาบ้านเรือน” (八卦水系,嘩嘩鳴唱,幽幽潛行,流遍家戶)
—–ในสมัยราชวงศ์หมิง (明 ค.ศ. 1368-1644) และราชวงศ์ชิง (清 ค.ศ. 1636-1912) รูปแบบการสร้างบ้านเรือนของเฉียนถงได้รับความนิยมอย่างยิ่งในแถบนี้ ทุกวันนี้ก็ยังคงมีบ้านเรือนตามแบบฉบับดั้งเดิมเหลืออยู่ราว 1,300 หลัง
—–นอกจากนี้ เฉียนถงยังเลื่องชื่อในด้านศิลปะภาพวาด งานแกะสลัก ไม่ว่าจะเป็นโต๊ะ เตียง เก้าอี้ หรือประตู หลังคา ช่องหน้าต่าง ล้วนแล้วแต่ได้รับการรังสรรค์ขึ้นอย่างประณีตบรรจงทั้งสิ้น เพราะที่นี่ได้ชื่อว่าเป็นแหล่งรวมของช่างเขียนภาพและช่างไม้ฝีมือเยี่ยม รวมทั้งบัณฑิตผู้สืบทอดวัฒนธรรมหรูเจีย (儒家) ตามแนวความคิดขงจื่ออีกนับไม่ถ้วนในแต่ละยุคสมัย จนเป็นที่กล่าวขานของอนุชนรุ่นหลังตลอดมา
—–นอกจากสถาปัตยกรรมอันเป็นเอกลักษณ์แล้ว เฉียนถงยังมีทัศนียภาพทางธรรมชาติที่งดงาม อาทิ ภูเขาเหลียงหวง (梁皇山) และต้นการบูรพันปี (千年古樟) รายล้อมด้วยป่าไผ่ที่สวยงาม ร่มรื่น เขียวขจี มีทางเดินปูด้วยหินอัดแน่น โดดเด่นด้วยอาคารหินแบบจีนโบราณ มีธารน้ำใสไหลผ่านเกือบทุกหลังคาเรือน
—–นับเป็นภูมิสถาปัตย์ที่ผสมผสานกันอย่างลงตัวจากฝีมือของธรรมชาติและมนุษย์ กลายเป็นเอกลักษณ์แห่งเฉียนถง เมืองอารยธรรมโบราณจะยังคงมีลมหายใจอยู่คู่ดินแดนมังกรไปอีกนานแสนนาน
เรียบเรียงโดย ทีมงานอาศรมสยาม-จีนวิทยา