คำจีนใช้สนุก (有趣的词语)
—————————– chī rén zuǐ ruǎn, ná rén shǒu duǎn
สำนวน —————–吃 人 嘴 软， 拿 人 手 短
แปลทีละคำศัพท์ ———กิน คนอื่น ปาก อ่อน เอา คนอื่น มือ สั้น
———————————–กินของคนอื่นปากจะอ่อน เอาของคนอื่นมือจะสั้น
แปลเอาความ————ใจอ่อนเพราะติดค้างบุญคุณ / ไม่กล้าเอาผิดเพราะถูกติดสินบน / ไม่กล้าเอาผิดเพราะติดค้างบุญคุณ
คำอธิบายเพิ่มเติม เป็นคติเตือนใจให้ประพฤติตนอย่างสุจริต ไม่รับสินบนหรือผลประโยชน์ใด เพื่อจะได้ไม่ตกเป็นเหยื่อจากความโลภของตนเอง มักใช้สำหรับผู้มีอำนาจ ผู้มีหน้าที่ดูแลผลประโยชน์ส่วนรวม ถือเป็นการให้ข้อคิดแก่ผู้ที่อยากได้ผลประโยชน์จากคนอื่นฟรีๆ โดยให้ตระหนักถึงผลเสียที่อาจตามมาในภายหลัง กล่าวคือ คนเราเมื่อรับผลประโยชน์จากผู้อื่นแล้ว จะจดจำและกลายเป็นหนี้บุญคุณติดค้างกัน ต่อให้เป็นแค่สิ่งของเล็กน้อย ก็จะเกิดความเกรงอกเกรงใจต่ออีกฝ่าย เมื่อเห็นอีกฝ่ายทำเรื่องไม่ถูกต้องตามทำนองคลองธรรม ก็ลำบากใจไม่กล้าวิพากษ์วิจารณ์ เนื่องจากนึกถึงบุญคุณหรือประโยชน์ที่เคยได้
ตัวอย่าง
- “吃人嘴软，拿人手短” 是法官的大忌。
“Chī rén zuǐ ruǎn, ná rén shǒu duǎn” shì fǎ guān de dà jì.
‘ไม่กล้าเอาผิดเพราะถูกติดสินบน’ เป็นข้อห้ามที่สำคัญสำหรับเจ้าหน้าที่ตุลาการ - 海关人员拒绝收礼，以免“吃人嘴软，拿人手短”。
Hǎi guān rén yuán jù jué shōu lǐ, yǐ miǎn “chī rén zuǐ ruǎn, ná rén shǒu duǎn” .
เจ้าหน้าที่ศุลกากรปฏิเสธที่จะรับของขวัญ เพื่อหลีกเลี่ยงการ ‘ไม่กล้าเอาผิดเพราะติดค้างบุญคุณ’ - 不能收受贿赂呀，俗话说“吃人嘴软，拿人手短”。
Bù néng shōu shòu huì lù ya, sú huà shuō “chī rén zuǐ ruǎn, ná rén shǒu duǎn”.
อย่ารับสินบนนะ โบราณกล่าวไว้ว่า ‘มือไม้อ่อนเพราะถูกติดสินบน’
—————————– dài gāo mào zi
สำนวน————————-戴 高 帽子
แปลทีละคำศัพท์—————สวม สูง หมวก
———————————–สวมหมวกสูงๆ
แปลเอาความ—–—–—–(กริยา) ยกยอ / ยกยอปอปั้น / อวย
คำอธิบายเพิ่มเติม—–—–帽子 mào zi เดิมหมายถึง หมวก ในที่นี้มีความหมายคล้ายกับคำไทยว่า “หัวโขน” 高帽子 gāo mào zi จึงสื่อความหมายโดยนัยว่า ตำแหน่ง ยศศักดิ์ หรือคำยกยอสรรเสริญต่างๆ กองไว้บนศีรษะของคนนั้นๆ
————————–คนจีนใช้สำนวนนี้สื่อความหมายเชิงลบในกรณีที่ต้องการเสียดสีพฤติกรรมของคน ซึ่งมีอยู่ 2 รูปแบบ คือ 1. ชอบฟังคำสรรเสริญ ต้องการให้คนอื่นยกย่องตลอดเวลา (爱戴高帽子 ài dài gāo mào zi ชอบให้ยกยอปอปั้น) 2. การพูดคำเยินยอเกินจริง ซึ่งมีวัตถุประสงค์ต้องการประจบประแจงเพื่อหวังผลประโยชน์ มักทำให้ผู้รับฟังเสียคนได้ง่ายเพราะหลงตนเองอย่างผิดๆ (给… 戴高帽子 gěi … dài gāo mào zi พูดคำยกยอ / ยกยอปอปั้น…)
ตัวอย่าง
- 爷爷爱自己给自己戴高帽子。
Yé ye ài zì jǐ gěi zì jǐ dài gāo mào zi.
คุณปู่ชอบยกยอตัวเอง - 戴高帽子有时也被认为是一种沟通技巧。
Dài gāo mào zi yǒu shí yě bèi rèn wéi shì yī zhǒng gōu tōng jì qiǎo.
บางครั้งการยกยอปอปั้นก็ถือว่าเป็นทักษะการสื่อสารเหมือนกัน - 别给我戴高帽子，想要什么直说吧。
Bié gěi wǒ dài gāo mào zi, xiǎng yào shén me zhí shuō ba.
อย่ามาอวยผมเลย ต้องการอะไรพูดมาตรงๆ เถอะ
—————————– dài lǜ mào zi
สำนวน———————–戴 绿 帽子
แปลทีละคำศัพท์————สวม สีเขียว หมวก
——————————–สวมหมวกสีเขียว
แปลเอาความ—————-สวมเขา
คำอธิบายเพิ่มเติม สำนวนนี้ใช้กับผู้ชายที่ภรรยามีชู้ มีความหมายตรงกับสำนวนไทยว่า ‘สวมเขา’ คือ สร้างความอัปยศให้แก่สามีด้วยการมีชู้โดยที่สามีไม่ระแคะระคาย
รูปแบบประโยคอื่นๆ ที่พบบ่อย
A 给B 戴绿帽子 … gěi … dài lǜ mào zi A สวมเขาให้ B
B 被A戴绿帽子 … bèi … dài lǜ mào zi B ถูก A สวมเขา
ตัวอย่าง
- 那女人给老公戴绿帽子。
Nà nǚ rén gěi lǎo gōng dài lǜ mào zi.
หญิงคนนั้นสวมเขาให้สามี - 人们议论李刚被老婆戴绿帽子的事。
Rén men yì lùn Lǐ gāng bèi lǎo pó dài lǜ mào zi de shì.
ผู้คนวิจารณ์กันเรื่องที่หลี่กังถูกภรรยาสวมเขา - “男人戴绿帽子”寓意指他老婆有奸夫。
“Nán rén dài lǜ mào zi” yù yì zhǐ tā lǎo pó yǒu jiān fū.
“ผู้ชายสวมหมวกสีเขียว” แฝงความหมายว่าภรรยาของเขามีชู้
ภาษาจีนที่มักใช้สับสน (易混淆词语)
—————————– rěn wú kě rěn
สำนวน—————————– 忍 无 可 忍
แปลทีละคำศัพท์—————— ทน ไม่ อาจจะ ทน
แปลเอาความ———————สุดที่จะทน , หมดความอดทน
อธิบายเพิ่มเติม—————–หมายถึง ไม่อาจทน (คำพูด การกระทำ หรือทัศนคติของผู้อื่น) ได้อีกต่อไป ใช้กับการระงับอารมณ์เท่านั้น มีนัยว่าจะนำไปสู่การปฏิบัติอะไรบางอย่างต่อไป
ข้อพึงระวัง จะไม่ใช้กับความรู้สึกทางกายภาพ เช่น อาการเจ็บป่วย ความหิว หรือความหนาว
ตัวอย่าง
- 婆婆经常骂我，我实在忍无可忍了。
Pó po jīng cháng mà wǒ, wǒ shí zài rěn wú kě rěn
แม่สามีดุด่าฉันเป็นประจำ ฉันสุดที่จะทนแล้วจริงๆ - 忍无可忍的民众走上街头示威游行。
Rěn wú kě rěn de mín zhòng zǒu shàng jiē tóu shì wēi yóu xíng.
ชาวบ้านที่หมดความอดทนออกไปเดินขบวนประท้วงตามท้องถนน - 经理的怪脾气令大家忍无可忍，都不想跟他共事了。
Jīng lǐ de guài pí qì lìng dà jiā rěn wú kě rěn, dōu bù xiǎng gēn tā gòng shì le.
อารมณ์แปรปรวนของผู้จัดการทำให้ทุกคนสุดที่จะทน ต่างไม่อยากร่วมงานกับเขาอีกต่อไป
เกร็ดความรู้ : เมื่อต้องการบอกความรู้สึกที่ไม่อาจทนได้ซึ่งมีมูลเหตุมาจากทางร่างกายหรือสิ่งแวดล้อมรอบตัว ว่า “ทนไม่ไหว” หรือ “ทนไม่ได้”สามารถใช้วลีจำพวก 难以忍受 nán yǐ rěn shòu ยากที่จะทนได้ , 不能忍受 bù néng rěn shòu ไม่อาจทน , ไม่สามารถทนได้ , 无法忍受 wú fǎ rěn shòu ไม่มีทางทนได้ ซึ่งสื่อความหมายได้กว้างกว่าสำนวน 忍无可忍
ตัวอย่าง
- 牙疼真的令人难以忍受。
Yá téng zhēn de lìng rén nán yǐ rěn shòu.
(อาการ) ปวดฟันทำให้คนทนได้ยากจริงๆ - 我无法忍受这屋内的霉味。
Wǒ wú fǎ rěn shòu zhè wū nèi de méi wèi.
ฉันไม่มีทางทนกลิ่นอับในห้องนี้ได้ - 大家不能忍受经理的怪脾气。
Dà jiā bù néng rěn shòu jīng lǐ de guài pí qì.
ทุกคนไม่สามารถทนอารมณ์แปรปรวนของผู้จัดการ
สนทนาพาที (常用口语)
…霎时间…
…shà shí jiān…
…ชั่วพริบตา… / …ในทันใด / …ในทันที
คำอธิบาย
——โครงสร้างประโยค ‘…霎时间…’ ใช้บรรยายเหตุการณ์ หรือสภาพที่เกิดขึ้นในเวลาอันสั้น กระชั้นชิด หรือทันทีทันใด ด้วยมูลเหตุที่เกิดขึ้นก่อนหน้านี้ เช่น 1. เมื่อพายุทอร์นาโดพัดผ่าน ชั่วพริบตาเดียวต้นไม้ใหญ่ก็ถูกพัดโค่นลง 2. บรรยากาศยามเช้าที่งดงาม ถูกเมฆดำที่เคลื่อนมาอย่างฉับพลันปกคลุมในทันใด
——‘…霎时间…’มีความหมายว่า ‘…ชั่วพริบตา…’ ‘…ในทันใด’ หรือ ‘..ในทันที’
ตัวอย่างประโยค
- 龙卷风一来，霎时间大树都被吹倒了。
Lóng juǎn fēng yì lái，shà shí jiān dà shù dōu bèi chuī dǎo le.
เมื่อพายุทอร์นาโดพัดผ่าน ชั่วพริบตาเดียวต้นไม้ใหญ่ก็ถูกพัดโค่นลง - 清晨的美景，霎时间被突如其来的乌云蒙住了。
Qīng chén de měi jǐng，shà shí jiān bèi tū rú qí lái de wū yún méng zhù le.
บรรยากาศยามเช้าที่งดงาม ถูกเมฆดำที่เคลื่อนมาอย่างฉับพลันปกคลุมในทันใด - 当看到海浪卷走了身旁的女友时，他霎时间惊呆了。
Dāng kàn dào hǎi làng juǎn zǒu le shēn páng de nǚ yǒu shí，tā shà shí jiān jīng dāi le.
เมื่อเห็นคลื่นทะเลม้วนกลืนแฟนสาว (ที่อยู่) ข้างกายหายไป เขาก็ตะลึงงันในทันที
ตัวอย่างบทสนทนา
(A กับ B กำลังคุยกันถึงข่าวพายุเข้าตามที่กรมอุตุนิยมฯ ได้รายงาน)
A: 听天气预报说再过两天台风将登陆上海。
Tīng tiān qì yù bào shuō zài guò liǎng tiān tái fēng jiāng dēng lù Shàng Hǎi.
ได้ยินรายงานพยากรณ์อากาศว่า อีกสองวันพายุไต้ฝุ่นจะขึ้นฝั่งที่นครเซี่ยงไฮ้
B: 真的吗？我什么都还没准备呢。
Zhēn de ma？Wǒ shén me dōu hái méi zhǔn bèi ne.
จริงหรือเปล่า ฉันยังไม่ได้เตรียมตัวอะไรเลยนะ
A: 记得上次台风来时，霎时间许多房屋都倒塌了。
Jì dé shàng cì tái fēng lái shí，shà shí jiān xǔ duō fáng wū dōu dǎo tā le.
จำได้ว่าครั้งที่แล้วตอนที่พายุเข้า ชั่วพริบตาบ้านเรือนจำนวนมากต่างพังทลายจนหมด
B: 水火无情！我们赶紧回去收拾东西吧。
Shuǐ huǒ wú qíng！Wǒ men gǎn jǐn huí qù shōu shí dōng xī ba.
น้ำไฟไม่ปรานีใคร! พวกเรารีบกลับไปเก็บข้าวของกันเถอะ
