大孙 หลานผู้สืบสกุล
(ภาพประกอบละครเรื่องเลือดข้นคนจาง)
เรื่องโดย อ.ถาวร สิกขโกศล
大孙 คนไทยออกเสียงตามสำเนียงแต้จิ๋วว่า “ตั้วซุน” หรือ “ตั่วซุน” ดังที่ปรากฏในละครโทรทัศน์เรื่อง “เลือดข้นคนจาง” ถ้าอยูในบริบทของ宗族制度 (ระบบตระกูลแซ่ของจีน) ไม่ได้หมายถึงหลานคนโตซึ่งอายุมากที่สุด แต่หมายถึงหลานคนโตในระบบการสืบสกุล คือ 嫡孙 (แต้จิ๋วอ่านเต็กซุน จีนกลางอ่านตี๋ซุน) ฉะนั้นควรแปลว่า หลานผู้สืบสกุล แต่ในความหมายทั่วไปหมายถึงหลานที่อายุสูงสุดซึ่งอาจเป็นลูกของลูกสาวก็ได้ เพราะแต้จิ๋วใช้คำว่า孙 (ซุน) กว้าง, แม้ 侄 (แต้จิ๋วอ่านเตี๊ยก จีนกลางอ่านจื๋อ), 甥 (แต้จิ๋วอ่านเซง จีนกลางอ่านเซิง) ก็เรียกรวมว่า 孙 (ซุน) เช่นเดียวกับคำว่าหลานในภาษาไทย ซึ่งหมายถึงลูกของลูก หรือลูกของพี่ชายน้องชาย พี่สาวน้องสาวก็ได้ แต่คนที่ความรู้ภาษาจีนไม่ดีพอและไม่รู้เรื่องระบบ 宗族制度 (ระบบตระกูลแซ่) ของจีนมักเข้าใจว่าหมายถึงหลานที่มีอายุมากที่สุด แต่ตามระบบตระกูลแซ่ของจีน สิทธิ์ในการสืบสกุลเรียงลำดับจากสายลูกคนโต คนที่ 2-3-4…..ไปตามลำดับ สรุปว่า 大孙 (ตั้วซุน หรือ ตั่วซุน จีนกลางอ่านต้าซุน) ตามระบบวงศ์ตระกูลของจีน หมายถึงหลานชายคนโตตามลำดับศักดิ์และสิทธิ์ในการสืบสกุล. แปลให้กระชับได้ว่าหลานผู้สืบสกุล ไม่ใช่หลานชายคนแรกเสมอไป