明人不说暗话 พูดกันอย่างตรงไปตรงมา / 哪壶不开提哪壶 ประเด็นไหนไม่ควรพูด ดันหยิบยกขึ้นมาพูด / 人肉搜索 ล่าแม่มด (ทางอินเทอร์เน็ต) / 防患未然 (การ) ป้องกันไว้แต่เนิ่น ๆ / …压根儿… …เลยแม้แต่น้อย

คำจีนใช้สนุก (有趣的词语)

————————-míng rén bù shuō àn huà

สำนวน——————明人不说暗话

แปลทีละคำศัพท์ สว่าง คน ไม่ พูด มืด คำพูด

—————————– คนสว่างไม่พูดคำมืด

แปลเอาความ บอกตามตรง / พูดกันอย่างตรงไปตรงมา / คนจริงไม่อ้อมค้อม

คำอธิบายเพิ่มเติม เป็นสำนวนโบราณ มักใช้พูดเกริ่นนำก่อนเข้าเรื่อง เนื่องจากประเด็นที่จะนำเสนออาจทำให้ทั้งสองฝ่ายรู้สึกลำบากใจ แต่ก็มีความจำเป็นต้องสื่อสารกัน จึงใช้สำนวนนี้เพื่อบอกกล่าวล่วงหน้าว่า ต่อไปนี้กำลังจะพูดแบบไม่อ้อมค้อมแล้วนะ

ตัวอย่าง

明人不说暗话，我从不资助任何政党。
Míng rén bù shuō àn huà, wǒ cóng bù zī zhù rèn hé zhèng dǎng.
บอกตามตรง ฉันแต่ไหนแต่ไรก็ไม่สนับสนุนทุนทรัพย์ให้แก่พรรคการเมืองใด
今天明人不说暗话，我是来向你讨债的。
Jīn tiān míng rén bù shuō àn huà, wǒ shì lái xiàng nǐ tǎo zhài de.
วันนี้พูดกันอย่างตรงไปตรงมา ฉันมาเพื่อทวงหนี้จากคุณ
明人不说暗话，我喜欢你很久了，你喜欢我吗？
Míng rén bù shuō àn huà, wǒ xǐ huān nǐ hěn jiǔ le, nǐ xǐ huān wǒ ma?
คนจริงไม่อ้อมค้อม ฉันชอบคุณมานานแล้ว คุณชอบฉันไหม?

————————-nǎ hú bù kāi tí nǎ hú

สำนวน 哪壶不开提哪壶

แปลทีละคำศัพท์ ไหน กา ไม่ เดือด ยก ไหน กา

————————-กาไหนไม่เดือด(ดัน)ยกกานั้น

แปลเอาความ ประเด็นไหนไม่ควรพูด ดันหยิบยกขึ้นมาพูด / พูดจาไม่รู้กาลเทศะ

คำอธิบายเพิ่มเติม สำนวนนี้เป็นการกล่าวตำหนิพฤติกรรมการพูดของคน เน้นเรื่องความเหมาะสมในการเลือกประเด็นมาสนทนา เช่น ไม่รู้จักหลีกเลี่ยงประเด็นที่ล่อแหลม มีความอ่อนไหว หรือพูดแทงใจดำคนฟัง กล่าวคือ ยิ่งเป็นประเด็นที่ไม่ควรพูดหรือคนอื่นไม่ยินดีรับฟัง ดันหยิบยกขึ้นมาพูด เข้าทำนองภาษาไทยว่า ‘พูดจาไม่รู้กาลเทศะ’

ตัวอย่าง

哪壶不开提哪壶，你不会说话就别说了。
Nǎ hú bù kāi tí nǎ hú, nǐ bú huì shuō huà jiù bié shuō le.
กาไหนไม่เดือดดันยกกานั้น (พูดจาไม่รู้กาลเทศะ) คุณพูดไม่เป็นก็อย่าพูดเลย
王英刚丧偶，你见到她别哪壶不开提哪壶。
Wáng yīng gāng sàng ǒu, nǐ jiàn dào tā bié nǎ hú bù kāi tí nǎ hú.
หวังอิงเพิ่งจะสูญเสียคู่ครองไป คุณพบเธอแล้วอย่าพูดจาไม่ถูกกาลเทศะนะ
(ต้องการทักว่า อย่าไปกล่าวถึงสามีผู้ล่วงลับของหวังอิง เพื่อไม่ให้เขาเสียใจ)
爸妈老催我结婚找对象，真是哪壶不开提哪壶。
Bà mā lǎo cuī wǒ jié hūn zhǎo duì xiàng, zhēn shì nǎ hú bù kāi tí nǎ hú.
พ่อแม่มักจะเร่งรัดให้ฉันแต่งงานหาคู่ครองอยู่เรื่อย ประเด็นไหนไม่ควรพูด ดันหยิบยกขึ้นมาพูดเลยจริงๆ (ผู้พูดไม่ยินดีให้พูดถึงเรื่องการหาคู่ครอง)

————————-rén ròu sōu suǒ

สำนวน 人肉搜索

แปลทีละคำศัพท์ คน เนื้อ ค้นหา

แปลเอาความ ล่าแม่มด (ทางอินเทอร์เน็ต) / ไล่ล่าทางอินเทอร์เน็ต

คำอธิบายเพิ่มเติม เป็นคำศัพท์สมัยใหม่ ใช้กล่าวถึงพฤติกรรมที่ขุดค้นประวัติหรือเรื่องราวของคนใดคนหนึ่งมาเปิดเผยต่อสาธารณชน โดยมีเจตนาเพื่อประจานในสังคมออนไลน์ บางครั้งเรียกย่อๆ ว่า 人肉 rén ròu

ตัวอย่าง

人肉搜索侵犯别人的隐私权。
Rén ròu sōu suǒ qīn fàn bié rén de yǐn sī quán.
人肉侵犯别人的隐私权。
Rén ròu qīn fàn bié rén de yǐn sī quán.
การล่าแม่มด (ทางอินเทอร์เน็ต) ละเมิดสิทธิส่วนบุคคลของผู้อื่น
那个抛妻弃儿的明星被人肉搜索了。
Nà gè pāo qī qì ér de míng xīng bèi rén ròu sōu suǒ le.
那个抛妻弃儿的明星被人肉了。
Nà gè pāo qī qì ér de míng xīng bèi rén ròu le.
ดาราที่ทอดทิ้งลูกเมียคนนั้นโดนไล่ล่าทางอินเตอร์เน็ตแล้ว
网友们把键盘侠给人肉搜索出来了。
Wǎng yǒu men bǎ jiàn pán xiá gěi rén ròu sōu suǒ chū lái le.
网友们把键盘侠给人肉出来了。
Wǎng yǒu men bǎ jiàn pán xiá gěi rén ròu chū lái le.
พวกชาวเน็ตไล่ล่าเกรียนคีย์บอร์ดออกมาตีแผ่แล้ว

ภาษาจีนที่มักใช้สับสน (易混淆词语)

————————-fáng huàn wèi rán

สำนวน 防患未然

แปลทีละคำศัพท์ ป้องกัน ภัยพิบัติ ยังไม่เกิดขึ้น

แปลเอาความ (การ) ป้องกันไว้แต่เนิ่น ๆ / ป้องกันภัย (ก่อนภัยนั้นจะเกิดขึ้น) / ป้องกันความเสียหายในอนาคต

อธิบายเพิ่มเติม สำนวนเตือนใจเพื่อให้ตระหนักถึงความสำคัญในการป้องกันเหตุที่ไม่พึงประสงค์ สื่อความหมายเชิงบวก

ข้อพึงระวัง 患ในที่นี้อุปมาถึงปัญหาหรือเหตุการณ์ที่ทำให้เกิดผลเสียหรือความสูญเสีย

————————-สำนวนนี้ไม่ใช้ในกรณีที่ผลเสียหรือความสูญเสียได้เกิดขึ้นแล้ว

ตัวอย่าง

我每年接种流感疫苗，以防患未然。
Wǒ měi nián jiē zhǒng liú gǎn yì miáo,yǐ fáng huàn wèi rán.
ฉันรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี เพื่อป้องกัน (การติดเชื้อไข้หวัด) ไว้แต่เนิ่น ๆ
安全培训课加强了工人防患未然的意识。
Ān quán péi xùn kè jiā qiáng le gōng rén fáng huàn wèi rán de yì shí.
หลักสูตรอบรมความปลอดภัยเสริมสร้างจิตสำนึกด้านการป้องกันภัยของคนงาน

เกร็ดความรู้

สำหรับเหตุการณ์ไม่ดีที่เกิดขึ้นแล้ว ภาษาจีนจะไม่ใช้สำนวน 防患未然 ซึ่งมีความหมายเน้นในเชิงป้องกันล่วงหน้าเพื่อไม่ให้เกิดเหตุ คล้ายคลึงกับสำนวนไทยว่า “กันไว้ดีกว่าแก้

หากต้องการจะสื่อถึงการหาทางป้องกันไม่ให้เหตุไม่ดีที่เกิดขึ้นแล้วขยายผลต่อ ภาษาจีนจะใช้สำนวน 防微杜渐 fáng wēi dù jiàn ซึ่ง 防微 หมายถึง ระงับมูลเหตุตั้งแต่ยังเล็กน้อย และ 杜渐 หมายถึง หยุดไว้ไม่ให้ขยายผล คล้ายคลึงกับสำนวนไทยว่า ‘ตัดไฟแต่ต้นลม’

ข้อสังเกต

防 ในสำนวน 防患未然มาจากคำว่า 防备 fáng bèi หมายถึง เตรียมพร้อมเพื่อป้องกันไว้

防 ในสำนวน 防微杜渐 มาจากคำว่า 防止fáng zhǐ หมายถึง ระงับ หยุดไว้

ความเหมือน : สำนวนจีน 防患未然 กับ 防微杜渐 ต่างมีวัตถุประสงค์เพื่อป้องกันไม่ให้ได้รับผลกระทบจากเหตุไม่พึงประสงค์

ความแตกต่าง :

防患未然 เน้นป้องกันก่อนที่จะเกิดเหตุ
防微杜渐 เน้นป้องกันไม่ให้เหตุการณ์ไม่ดีลุกลามต่อ หรือเรื่องราวบานปลาย
防微杜渐 จึงแสดงความหมายว่า เริ่มเห็นมูลเหตุหรือต้นตอของปัญหา แม้เพียงเล็กน้อย แต่ถ้าปล่อยให้แย่ไปกว่านี้เดี๋ยวจะแก้ไม่ทัน จึงจำเป็นต้องตัดต้นเหตุเพื่อไม่ให้ลุกลามต่อไป

เปรียบเทียบตัวอย่างประโยค :

买医疗保险的初衷就是为了防患未然。
Mǎi yī liáo báo xiǎn de chū zhōng jiù shì wèi le fáng huàn wèi rán.
ความตั้งใจแต่แรกที่ซื้อประกันสุขภาพก็เพื่อจะป้องกันความเสียหายในอนาคต
小孩偶尔撒谎不奇怪，但家长必须防微杜渐，及时教导。
Xiǎo hái ǒu’ěr sā huǎng bù qí guài, dàn jiā zhǎng bì xū fáng wēi dù jiàn, jí shí jiào dǎo.
เด็กๆ โกหกบ้างไม่ใช่เรื่องแปลก แต่ผู้ปกครองจะต้องตัดไฟแต่ต้นลม อบรมสอนสั่งอย่างทันท่วงที

สนทนาพาที (常用口语)

…压根儿…

…yà gēn ér…

…เลย / …เลยแม้แต่น้อย

คำอธิบาย

โครงสร้างประโยค ‘…压根儿…’ ใช้เพื่อเน้นย้ำเรื่องราวที่ต้องการกล่าวถึงให้หนักแน่นยิ่งขึ้น เช่น 1.ฉันไม่รู้จักคนคนนี้เลย 2.เขาไม่เห็นฉันอยู่ในสายตาเลยแม้แต่น้อย

‘…压根儿…’ มีความหมายว่า ‘…เลย’ หรือ ‘…เลยแม้แต่น้อย’ โดยทั่วไปมักใช้ในรูปแบบปฏิเสธดังโครงสร้างประโยค ‘…压根儿不…’ หรือ ‘…压根儿没…’ มีความหมายว่า ‘…ไม่ …เลย’ หรือ ‘…ไม่ …เลยแม้แต่น้อย’

ตัวอย่างประโยค

我压根儿不认识这个人。
Wǒ yà gēn ér bú rèn shí zhè gè rén.
ฉันไม่รู้จักคนคนนี้เลย
他压根儿没把我放在眼里。
Tā yà gēn ér méi bǎ ǒ fàng zài yǎn lǐ.
เขาไม่เห็นฉันอยู่ในสายตาเลยแม้แต่น้อย
这件事情我压根儿就不知道。
Zhè jiàn shì qíng wǒ yà gēn ér jiù bù zhī dào.
เรื่องนี้ผมไม่รู้เลยแม้แต่น้อย